Birden çok iş yerinde çalışanların SGK’dan prim iadesi alabilmesi

Sevgili okuyucularımız bu hafta sizlerle çok sorulan bir konuyu,birden fazla işyerinde çalışan bir sigortalı işçinin SGK dan primiadesi alıp- alamayacağını sizlerle paylaşacağız.BİRDEN FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞANLAR SGK’DAN PRİM İADESİ ALABİLİR Mİ? Bu konudaki okuyucumuzun sorusu şöyle: ‘Aynı işverenin üç ayrışantiyesinde mühendis olarak çalışıyorum. Üç işyerinden de SGK primiyatıyor. SGK’ya yatan 30 günü aşan primlerin iadesini alabilir miyim?Faruk K.’Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışan sigortalılara SGK’nın primiadesi alabilmeleri için birden fazla işyerinden bildirilen prime esaskazanç toplamının ilgili aydaki prime esas kazanç üst sınırını aşması,bu sürelere ilişkin primlerin ödenmiş olması ve sigortalının aşankısma isabet eden tutarın (sigortalı hissesine isabet %15’lik kısmın)iadesi hususunda ilgili SGK Müdürlüğüne dilekçe ile başvurmasıgerekiyor.Prime esas kazanç üst sınırı yıllar itibariyle, kimi yıllarda altıaylık periyotlar halinde belirlenmiş olup, üst sınır 2023/Ocak ilaHaziran aylarında 75.060,00 TL, 2023/Temmuz ila Aralık aylarında100.608,90 TL, 2024/Ocak ve sonrası için 150.018,90 TL’dir. Bubakımdan SGK’dan prim iadesi alınabilmesi için e-Devlet üzerindenalınacak hizmet dökümünde aynı aya ait farklı işyerlerindenbildirilmiş prime esas kazançların toplanması ve toplam kazanç tutarıprime esas kazanç üst sınırı aştığı takdirde prim iade başvurusundabulunulması gerekiyor.Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise birden fazla işyerindenbildirilen hizmetlere ilişkin SGK bildirimlerinin yapıldığıişyerlerinin farklı illerde kurulu olması halinde bu hizmetleringerçek olup olmadığının tespiti için durum SGK’nın denetim vekontrolle görevli memurlarına sevk edilmektedir.Haliyle, çalışanların denetime tabi tutulmasını gerektirecekbaşvuruları, çalışan ve işveren arasında olumsuz durumlarınyaşanmasına sebebiyet verebildiğinden, iade başvurusundan önceişverenlere bilgi verilmesi veya iade başvurusunun hizmet akdi sonaerdikten sonra yapılması hususu da göz önünde bulundurulmalıdır.Diğer taraftan, hizmet dökümüne yansıyan hizmet sürelerine isabet edenprimlerin işverenlerince ödenmemiş olması da mümkün olabilmektedir. Budurumda birden fazla işyerinden bildirilen kazançlar üst sınırı aşsabile prim ödemesi yapılmadığından, prim iadesi de yapılmayacaktır.Primlerin ödenmiş olması durumunda ise zaman aşımı süresi 10 yılolduğundan, iade için 10 yıllık sürenin de geçirilmemesine dikkatedilmelidir. Sevgili okuyucularımız çok konuşulup-tartışılan bir konudan dakısaca bahsetmek istiyorum. Memurlara yapılan 2023 Temmuz ve 2024 ocakayındaki seyyanen zamlardan memur emeklilerinin mahrum edilmesi. 2023/Temmuz ayından geçerli olmak üzere tüm memurlara 8.077 TLtutarında seyyanen zam yapılmış, 2024/Ocak ayındaki % 49,25’likartışın ardından seyyanen zam 12.055 TL’ye ulaşmıştır.Ne var ki seyyanen zamdan sadece damga vergisi kesintisi yapıldığındanseyyanen zam karşılığı ödenen ücretler kök ücrete dahil edilmemiştir.Haliyle seyyanen zam nedeniyle ödenen ücretler emekli aylığınayansıtılmadığı gibi emekli ikramiyesinin hesabında da dikkatealınmamaktadır.Diğer taraftan memura yapılan zamlar evvelce memur emeklisine deyapılmakta iken muhtemelen EYT yasası sonrası Hazineye gelen yük dedikkate alınarak Maliyeden izin çıkmayınca, memura yapılan seyyanenzam memur emeklisine yapılmamıştır.Neticede, memur ve memur emeklisinin arasındaki maaş farkı seyyanenzamla birlikte katlanarak artmıştır. Memur maaşlarına her altı aydayapılacak zammın seyyanen zamma da yapılacak olmasına rağmen seyyanenzammın emekli aylığına yansıtılmaması nedeniyle, memurun emekli olmasıhalinde mevcut maaşı ile emekli maaşı arasındaki uçurum ilerleyensüreçte daha da artacaktır.Kamudaki memur kadrosunun kısıtlı olduğu dikkate alındığında yenimemur alımlarının yeni bir kadro ihdas edilmediği takdirde anca mevcutmemurların emekliye sevk edilmesiyle mümkün olacağı, yeni bir kadroihdas edilse bile ihdas edilen kadro sayısının da sınırlı sayıdaolacağı aşikardır.Memurların re’sen emekliye sevk edilmeleri 65 yaşını doldurduklarıtarih itibariyle yapılmakla birlikte evvelce emeklilik hakkınıkazanmış memurlar 65 yaşını beklemeksizin emeklilik yaşınıdoldurduktan sonra veya birkaç yıl daha çalıştıktan sonra kendiistekleriyle emekliye ayrılabilmekteydi.Sosyal güvenlik mevzuatına baktığımızda 8/9/1999 öncesi işe girmişdevlet memurlarının, yaşına bakılmaksızın kadınlarda 20 yıllık (7.200gün), erkeklerde 25 yıllık (9.000 gün) çalışma sürelerini tamamlamışolmaları halinde, sonrasında işe girenlerin ise 9.000 prim günsayılarını ayrıca kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşını doldurmaları veistekleri halinde emekliye ayrılmaları mümkün.Gelinen noktada ise emekli aylığına hak kazanmış olsa da memur vememur emeklisi arasındaki bugün itibariyle % 50’lere varan maaş farkıdüşürülmediği sürece, mevcut ekonomik şartlar dahilinde memurların 65yaşından önce emeklilik başvurusunda bulunmaları pek de mümküngözükmüyor.Bunun doğal sonucu olarak da kamuda görev alabilmek için KPSSsınavlarına hazırlanan gençlerin veya atanamayan öğretmenlerin kamudagörev almaları her geçen gün daha da zorlaşmaktadır.Sonuçta memura verilen zamların memur emeklisine de verilmesineyönelik evvelce yapılmış düzenlemelerin tüm bu kritik noktalar gözönünde bulundurularak ve bütçe imkanları çerçevesinde yansıtılmasıgerektiği kanaatindeyiz. Ancak tekrar ediyorum bütçe imkanlarıçerçevesinde, Zira son bir yıldaki piyasadaki fiyat artışlarında EYTkapsamında milyonlarca kişinin emekli yapılmasının etkisi çok.KeşkeEYT konusunda bu kadar ısrarcı olunmasaydı. Bu edele,bütçeimkanlarının elverdiği ölçüde memurlara verilecek daha uygun zammınmemur emeklilerine de verilmesinin daha iyi olacağı kanaatindeyiz. Sevgili okuyucularımız Aksaray daki emeklilik ofisimizde SGKile ilgili konularda ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın hizmetborçlanmaları ve emeklilik konularında yardımcı olunmaktadır. Gelecek hafta yeni güncel konularda buluşmaküzere hoşça kalın.

SON HABERLER