ASKERLİK, DOĞUM vb. BORÇLANMALAR HANGİ STATÜDE DEĞERLENDİRİLİR?
Sevgili okuyucularımız bu hafta çok sorulan ve yanlış anlaşılması
nedeniyle emekli olurken farkedilebilen bir konuyu sizlerle paylaşmak
istiyorum.
Askerlik ve Doğum borçlanmaları ve diğer borçlanmalar da bunların
emeklilik statüsünü değiştirebileceğin den bu borçlanmaların hangi
statüde/4/a-4/b veya 4/C) değerlendirileceğine dikkat etmek gerekiyor.
İzninizle bu konuyla ilgili bir soruyu cevaplamak suretiyle açıklığa
kavuşturmaya çalışacağız
Öncelikle şunu ifade edelim. 01.08.2019 tarihinden itibaren yurt
dışındaki çalışma süreleri ve kadınların ev hanımlığı süreleri artık
4/b yani Bağ-kur statüsünde değerlendirilmektedir.
Askerlik borçlanması,doğum borçlanması gibi borçlanılan süreler SSK
mı, Bağ-Kur mu ,Emekli Sandığı kapsamında mı değerlendirilecek Bu
konu niye önemli?Bilindiği gibi son 7 yılın yarıdan fazlası hangi
statüde ise emeklilik hakkı o statüde değerlendirilecektir. o nedenle
borçlanmalarda buna çok dikkat etmek gerekiyor.
Borçlanılan tarihte sigortalılığı bulunmayan kişiler için ise en son
tabi olduğu sigortalılık statüsünde geçmiş sayılmaktadır.
Konuyla ilgili sorumuz şöyle: ‘Annemin 1994 tarihli SSK işe girişi
ve toplam da 1512 günü var. E-Devletten baktığımda kısmi emeklilikte
58 yaş 5.400 gün isteniyor. 2 çocuk için borçlanma yaptığında 3600
günden emekli olmak için ne yapmak gerekir.? Yeliz F.’
e-Devlette yapılan sorgulamada 58 yaş – 5400 prim gün sayısı koşulu
aranıldığına göre anneniz en son Bağkur (4/b) statüsünde veya isteğe
bağlı sigorta kapsamında prim ödemiş demektir. Çünkü belirtilen
emeklilik koşulları Bağkur’dan emekli olacaklar için geçerlidir.
Annenizin 3600 günden kısmi emekli olabilmesi için emeklilikte SSK
(4/a) statüsüne tabi olması gerekiyor.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre 2008/Ekim öncesi sigortalı olan
vatandaşların hangi statüden emekli olacakları son 2520 fiili hizmet
süresinin en fazlasının geçtiği statüye göre belirlenmektedir. Son
2520 günde hem Bağkur hem SSK statüsünde hizmeti bulunan vatandaşların
1261 gün üzerindeki hizmeti hangi statüde geçmiş ise o statü, eşit ise
en son sigortalılık statüsü esas alınmaktadır.
Ayrıca doğum borçlanmasında primi ödenen sürelerin ; borçlanılan
tarihte tabi olunan sigortalılık statüsünde değerlendirileceğini
unutmamak gerekiyor
Borçlanılan tarihte sigortalılığı bulunmayan kişiler için ise en son
tabi olduğu sigortalılık statüsünde geçmiş sayılmaktadır.
Bu bakımdan annenizin SSK statüsünden kısmi emeklilikte 3600 günden
emekli olabilmesi için, son 2.520 fiili hizmet süresinin en az 1.260
gününün SSK statüsünde geçmiş olması gerekiyor.
Bunun için de annenizin borçlanma başvurusunu 4/a statüsünde hizmet
akdine tabi çalışırken veya 4/a statüsündeki çalışma süresi sona
erdikten sonra yapması gerekecektir. Annenizin mevcutta 1.512 gününün
bulunduğu dikkate alındığında iki çocuk için ikişer yıllık doğum
borçlanması yaptığında 720 X 2 = 1.440 prim günü daha kazanacaktır.
Borçlanma sonrası toplam prim gün sayısı 1.512 + 1.440 = 2.952 gün
olacağından, 3600 prim gün sayısına erişebilmesi için 3.600- 2.952 =
648 gün daha prim ödemesi gerekecektir.
Diğer taraftan, Sosyal Güvenlik Kurumunca borçlanma öncesi 4/a
kapsamındaki hizmet süresinin fiili çalışmaya dayanıp dayanmadığı
(sahte olup olmadığı) hususunda denetime gidilebildiği göz önünde
bulundurularak, annenizin borçlanma başvurusu öncesindeki SSK
statüsündeki hizmet süresi içinde fiilen çalışılmış olmasına dikkat
edilmesi, sonradan telafisi güç sonuçların önüne geçecektir.
Sevgili okuyucularımız SSK dan 3.600 günden emekli olmak için
askerlik borçlanması yapan bir sigortalı o tarihte Bağ-Kur lu ise
borçlanılan süre Bağ-Kur kapsamında değerlendirileceği nden 5.400 gün
e de tabii olabilecektir O nedenle bu konuyu altını çizerek tekraren
sizlerle paylaşmak istedik.
Sevgili okuyucular askerlik ve doğum borçlanması yanında
yurtdışında çalışan vatandaşlarımızı bu hizmetlerini borçlanmaları
ocak 2024 deki belirlenen tutarlardan hale devam etmektedir.
Bu nedenle özellikle yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın bu izin
mevsiminde gelirken ilgili ülkedeki çalışma kasalarından alacakları
çalışma belgelerini getirirlerse gerekli süre kadar borçlanma
yapabilmeleri mümkün olacaktır.
Aksaray da ki emeklilik ofisimiz de gerekli belgeleri getirmiş
olmanız halinde, çalışma
süreleriniz titizlikle değerlendirilip, durumunuza uygun süre
borçlanma işlemi gerçekleştirilmektedir.
Gelecek hafta yine geneli ilgilendiren güncel konularda buluşmak
üzere hoşça kalın.