Nöbetçi Eczaneler
Sevgili okuyucularımız her hafta bu köşemizde çalışma hayatımızla ilgili işçi ve işverenleri ilgilendiren konuları ve geneli ilgilendiren soruları sizlerle paylaşmaya devam ediyoruz. Bu hafta da yine geneli ilgilendiren 2 farklı sorunun cevabını vermeye çalışacağız.
İlk sorumuz Yarım çalışma ödeneği alanların Şubat ayı SGK bildirimleri ile ilgili ve şöyle;’
‘Yarım çalışma ödeneği alan bir işçimiz için Şubat ayı SGK gün sayısını 14 gün mü, 15 gün mü bildirmeliyiz? Ahmet C.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 74/2. fıkrasına göre doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde;
Birinci doğumda 60 gün, İkinci doğumda 120 gün, Sonraki doğumlarda 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilmektedir.
Ayrıca çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30 gün eklenmekte, çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre 360 gün olarak uygulanmaktadır.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen Ek 5. madde ile de doğum veya evlat edinme sonrasında işçiye ücretsiz izinli olduğu bu süreler zarfında İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmak üzere İŞKUR tarafından günlük brüt asgari ücret kadar yarım çalışma ödeneği verilmekte, ayrıca yarım çalışma ödeneği ödenen süreler için prime esas kazanç altı sınırı üzerinden genel sağlık sigortası primi ile malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmektedir.
Yarım çalışma ödeneği gün sayısı nasıl hesaplanacak? Doğum Ve Evlat Edinme Sonrası Yarım Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul Ve Esaslara göre;
Yarım çalışmanın başladığı ve bittiği aylarda yarım çalışma ödeneği verilecek gün sayısı parmak hesabı yapılarak, ara aylar 30 gün üzerinden değerlendirilir.
Yarım çalışma ödeneği süresi aylık olarak 15 günü geçmemek üzere işveren tarafından bildirilen ilgili aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde yer alan bilgilere göre hesaplanır. Gün sayısının kesirli bulunması halinde tama iblağ edilen kısım işveren tarafından, diğer kısmı İŞKUR tarafından ödenir.
Yarım çalışma ödeneğinin verildiği ara aylarda Şubat ayı 30 gün olarak değerlendirilmektedir.
Haliyle Şubat ayının ara ay olduğu durumlarda yarım çalışma ödeneğinin gösterildiği ödeme planında Şubat ayı için 15 günlük yarım çalışma ödeneği belirlenmektedir. Ancak çalışan adına ödeme planında gösterilen 15 gün üzerinden yarım çalışma ödeneği verilebilmesi için işvereni tarafından muhtasar ve prim hizmet beyannamesiyle 15 gün SGK bildirimi yapılması ve eksik gün nedeninin 23- Yarım Çalışma Ödeneği seçilmesi icap etmektedir.
Bu noktada 28 gün çeken Şubat ayının ara ay olması ve yarım çalışma ödeneğine başvurmuş işçinin;
Aylık ücret karşılığı çalışıyor olması halinde Şubat ayının 30 gün kabul edilip 15 günlük ücretinin ödenmesi ve 15 günlük SGK bildiriminin yapılması günlük ücret karşılığı çalışıyor olması halinde 14 günlük ücretinin ödenip 15 günlük SGK bildirimi yapılması, ayrıca 14 günlük brüt ücretinin 15 günlük brüt asgari ücretin altında kalması halinde, 15 günlük brüt asgari ücrete tamamlanan kazanca isabet eden sigorta primlerinin işveren hissesine isabet eden kısmıyla birlikte sigortalı hissesine isabet eden kısmının da işverence ödenmesi gerekiyor.
Aksi halde yarım çalışma ödeneği verilen ve ara ay olan Şubat ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde işçi adına 14 prim günü bildirim yapıldığı takdirde, hem işveren tarafından 1 günlük eksik bildirim yapılmış ve aylık ücret karşılığı çalışıyor ise 1 günlük eksik ücret ödenmiş olacak, hem de İŞKUR tarafından yarım çalışma ödeneği 1 gün eksik ödenip SGK prim gün sayısı da 1 gün eksik bildirilmiş olacaktır. Başka bir anlatımla işçinin toplam da 2 günlük SGK prim günü ve 2 günlük ücret kaybı ortaya çıkacaktır.
İŞE İADESİNE KARAR VERİLEN İŞÇİNİN EMEKLİYE AYRILMIŞ OLMASI
İkinci sorumuz da şöyle;”İşe iade davasını kazanan bir işçimiz fesih sonrası 4. Ayda emekliye ayrılmış. SGK bildirimini nasıl yapacağız? Ömer Y.”
İşe iadesine karar verilen işçinin boşta geçen dört aylık süre içinde emekliye ayrılmış olması halinde, özel sektöre ait bir işyerinde çalışıyorsa aylık bağlanmasına ilişkin talep tarihinin bir gün öncesine kadar tüm sigorta kollarına, aylık bağlanması talep tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primine tabi tutulması gerekiyor.
Bu durumda, Tüm sigorta kollarına tabi tutulan sürenin son günü itibariyle işten ayrılış bildirgesi, SGDP’ye tabi olunan sürenin başlangıç tarihi itibariyle işe giriş bildirgesi, boşta geçen dört aylık sürenin son günü itibariyle işten ayrılış bildirgesi, sigortalının işe başlatılacak olması halinde yeni tarihli işe işe giriş bildirgesinin işe başlatılmadan en az bir gün önce (inşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde en geç aynı gün içinde) verilmesi gerekiyor. Ayrıca dört aylık süreye ilişkin geriye yönelik düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinin;
Tahsis talep tarihinden bir gün öncesi süreye kadar olan kısmının 1 nolu belge türü seçilerek,
Tahsis talep tarihinden dört aylık sürenin son gününe kadar olan kısmının ise 2 nolu belge seçilerek düzenlenmelidir.
Sevgili okuyucular, SGK işle ilgili sorunlarınız yanında, yurt dışında çalışan işçilerimizin borçlanma ve emeklilik işlerinde de yardımcı olmaktayız. İrtibat telefon 0 532 541 02 70 gelecek hafta
yeni konularda buluşmak üzere hoşça kalın.
