Engelli Çalışanların Emeklilik Hakları

sevgili okuyucular, bu hafta sizlerle engelli çalıalarımızınemeklilik haklarından bahsetmek istiyorum.Erken Emeklilik Hakkı1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar veGenel Sağlık Sigortası Kanunu ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı tekbir çatı altında toplanmış, bu Kanunların geçerli hükümleri, 5510sayılı Kanuna geçici maddeler olarak alınmıştır. Dolayısıyla 5510sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce işe girmiş olanlar, işegirişte tabi oldukları Kanunlar kapsamında kazanmış olduklarısürelerde emekli olurlar.Engelli çalışanların emeklilik haklarına yönelik bilgilerEngelli çalışanın emekli olduğunda alacağı aylık; yaşlılık aylığıdır.Engelli çalışanlar, yaşa bağlı olmaksızın erken emekli olma hakkına sahiptir.Emeklilik için çalışılması gerekli sürenin belirlenmesinde önemliolan, sigortalılık başlangıç tarihidir. Ayrıca, emekli olunurken engeloranının ve çalışılan sürenin önemi vardır.Erken emekli olabilmek için; ön görülen yılın tamamlanmış, aynızamanda prim gününün dolmuş olması gereklidir. Yani emeklilik süresi15 yıl olan bir çalışan, 15 yılı dolmuş olmasına rağmen, istenen primgünü tam değilse, prim gününü tamamlamak için çalışmaya devametmelidir.Emeklilik sürelerinin hesabında erkek ve kadın çalışanlara ait birayrım olmasına rağmen, engelli çalışanlar arasında bu ayrım yoktur.Erken emeklilik talebinde bulunmak için kişinin çalışıyor durumda yaniadına sigorta primi yatıyor olması zorunludur.Emeklilik için süresi dolan engelli çalışanın erken emeklilikbaşvurusunun onay makamı SGK’dır.Erken emeklilik talebinde çalışanlar, kurumlarına dilekçe ile başvuruyapar. Memur tarafından kuruma verilen dilekçe; kurum tarafından SGKKamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına gönderilir. Bağ-Kurluçalışanlar ise doğrudan SGK’ya başvuru yapar.SGK, engelli çalışan adına emeklilik bildirimi yapmaz. Erken emeklilikiçin kanunda verilen süre dolduğunda çalışan zorla emekli edilemez.SGK Sağlık Kurulu, çalışanın engelli sağlık raporunu inceleyerekhakkında karar verir. SGK’nın başvuran hakkında karar vermesi için,engelli sağlık raporu vermeye yetkili hastanelerden alınmış bir raporolması gerekir. SGK Sağlık Kurulu, bu raporla birlikte başvuranınengel durumu ile ilgili tıbbi belgeleri inceler ve çalışma gücü kayıporanı belirlenir. Emeklilik başvurusunun kabul ya da reddine ilişkinkarar, SGK tarafından çalışana kurumu aracılığı ile gelirken şahsenbaşvuruda şahıs adına iletilir.Emeklilik başvurusundan önce çalışanlar, emekli olup olamayacaklarınadair ya da emeklilik sürelerinin hesabı için de SGK’ya başvuruyapabilir. Başvuruda SGK, engelli sağlık raporunun aslını ya da noteronaylı suretini isteyebilir.SGK, emekli olan bazı engelli çalışanlar hakkında kontrol muayenesikararı alabilir.Engelli Memurun Erken Emeklilik HakkıEngelli memurun erken emeklilik sürelerinin belirlenmesinde önemliolan tarih, 1 Ekim 2008’dir.1 Ekim 2008 öncesi işe girmiş olan memurlar; 5434 sayılı EmekliSandığı Kanunu hükümlerine tabidir. Bu Kanun hükümlerine göre, işegirerken engelli olan ve işe girdikten sonra engelli hale gelenmemurların emeklilik süreleri farklılık gösterir. Bu sürelerinhesabında askerlik ve doğum borçlanması ile birlikte hizmetbirleştirme süreleri dikkate alınır.Engelli memur erken emeklilik hakkından yararlanmak için, işe giriştarihi ne olursa olsun vergi indirimi belgesi almak zorunda değildir.1 Ekim 2008 Öncesi İşe Giren Engelli Memurun Erken Emeklilik Süreleri5510 sayılı Yasanın Geçici 4. Maddesine göre;a) 1 Ekim 2008 öncesi engelli olarak işe giren engelli memurlar, engeloranına bakılmaksızın; 15 yıl (5400 prim günü) dolduğunda erkenemeklilik hakkı elde ederler.b) 1 Ekim 2008 öncesi işe girmiş ancak işe girdikten sonra engellihale gelenlerden, engel durumlarının doğuştan olduğunu belgeleyenlerde 15 yıl dolduğunda erken emeklilik hakkı elde ederler.c) 1 Ekim 2008 öncesi işe girmiş ancak işe girdikten sonra engellihale gelenler için engel oranlarına göre emeklilik süreleribelirlenir. Buna göre;ı) %50 ilâ %59 arasında engelli olduğu anlaşılan sigortalılar, en az16 yıl sigortalı olmakla (5760 gün),ıı) %40 ilâ %49 arasında engelli olduğu anlaşılan sigortalılar, en az18 yıl sigortalı olmakla (6480 gün),ııı) %60 ve üzerinde engelli olduğu anlaşılıp, malulen emeklilik hakkıalamayan sigortalılar, en az 15 yıldan beri sigortalı olmak ve en az3600 prim günü ileemeklilik hakkı elde ederler.1 Ekim 2008 Günü ve Sonrası İşe Giren Engelli Memurun Erken Emeklilik Süreleri5510 Sayılı Yasanın 28. Maddesine göre;ı) %50 ilâ %59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldanberi sigortalı olmaları ve 4320 gün,ıı) % 40 ilâ %49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,ııı) İşe girmeden önce malul durumda olup bu nedenle malulen emeklilikhakkından yararlanamayanlar, en az 15yıldan beri sigortalı bulunmak veen az 3960 prim günü ile;emeklilik hakkı elde ederler ve bu kişilere yaşlılık aylığı bağlanır.Engelli Bağ-Kur Çalışanlarının Erken Emeklilik Sürelerine Yönelik Bilgi1 Ekim 2008 öncesinde Bağ-Kur’lu olan engellilere erken emeklilikhakkı tanınmamışken bu tarihten sonra Bağ-Kurlu engellilere de erkenemeklilik hakkı verilmiştir.5510 Sayılı Kanununa göre engel oranı %40 ve üzerindeki engelliler hemçalışarak hem de isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek erken emeklilikhaklarını kullanabilirler.Bağ-Kur’lu engelli çalışanların erken emeklilik vergi indirimi belgesialmak zorunluluğu yoktur. Bu kişilerin erken emeklilik talebindebulunduklarında prim borcu bulunmaması gerekir.Emeklilik için SGK ya şahsen başvuru esastır. SGK engelli işçi adınaemeklilik bildirimi yapmaz. Erken emeklilik için kanunda verilen süredolduğunda, engelli işçi zorla emekli edilemez. Sevgili okuyucularımız bu konuda söylenecek bazı hususlar daha varama yazımız biraz uzadı,bu hafta bu kadarla bitirelim istiyorum. Aksaray daki emeklilik ofisimizde yurtdışında çalışanvatandaşlarımızın borçlanma ve emeklilik işlemlerine yardımcıolunmaktadır. Gelecek hafta yeni konularda buluşmak üzere, sizlere buyazılarımızı gönderdiğimiz Dikili den Reyhan Bağımızda sağlıklıgünler diliyorum.

SON HABERLER