Yerel halkın gözünden kış takvimi: Zemheri ve hamsin dönemleri

Arapça kökenli “kırk” anlamına gelen erbain olarak bilinen zemheri, 21 Aralık ile 31 Ocak arasındaki 40 gün boyunca hüküm sürer. Bu dönemde, dağ keçileri çiftleşir ve kışın en sert zamanı olarak bilinir.

Zemherin ardından gelen hamsin (1 Şubat-21 Mart), bazı yıllarda zemherinin ılıman geçmesi durumunda acı bir soğuk getireceğine inanılır. Halk arasında, zemherinin adı yavuz, hamsin baş keser sözleriyle bu geçiş sürecine dikkat çekilir.

Zemheri ile hamsin arasındaki on iki gün, halk arasında çatışma anı olarak görülür. Bu günlerde kesinlikle dışarıya çıkılmaz. Şubat ayında görünen yanıltıcı güneşe “sarı yaz” denir, ancak bu sıcaklık mevsim değişikliğiyle ilgili çeşitli inançları da beraberinde getirir.

Hamsin, 1 Şubat’ta başlar ve 22 Mart’ta sona erer. Hamsinin yarısı kışa, yarısı yazın başlangıcına denk gelir. Kuzuların ve oğlakların Şubat ayında doğmaya başlaması, baharın habercisi olarak kabul edilir.

Hamsin’in 20. gününde (20 Şubat), ilk cemre düşer. Cemrelerin havaya, suya ve toprağa düşüşü, halk arasında doğanın aşamalarını sembolize eder.

Bu kış takvimi, yerel halkın gözünden mevsim değişikliklerini ve doğanın ritmini yansıtan önemli bir bakış açısını sunuyor. Haber: Avni Kuru