Türkiye, hızla yaşlanan nüfusu ile aktif yaşlanma konusunda önemli adımlar atmaya çalışırken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) verilerini açıkladı. Bu endeks, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik politikaların belirlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Veriler, Türkiye’nin cinsiyetler arası farklarını ve bölgesel değişimleri detaylı şekilde yansıtmaktadır.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin genel Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) değeri 29,7 olarak hesaplanırken, erkekler için 34,5, kadınlar için ise 25,3 olarak belirlendi. AYE değerleri, cinsiyetler arasındaki farkları da gözler önüne serdi. Endeksin, cinsiyet temelli farklara dayalı en yüksek olduğu bölge, Doğu Karadeniz Bölgesi oldu. Bu bölge, erkekler için 38,2, kadınlar için ise 28,4 ile her iki cinsiyet için de en yüksek AYE değerine sahip oldu. Diğer yandan, cinsiyetler arası farkın en yüksek olduğu bölge Ortadoğu Anadolu Bölgesi olarak belirlendi.
İstihdam Bileşeni:
İstihdam bileşeni endeks değeri, 2024 yılı için 27,6 olarak hesaplandı. Bu değer, yaşlı bireylerin istihdama katılımını ölçerken, 55 yaş ve üzeri bireylerin iş gücüne dahil olma oranlarını dikkate almaktadır. Türkiye, AB üye ülkeleri ortalamasının altında kalsa da, 6 AB ülkesini geride bırakmayı başardı. En yüksek istihdam bileşeni değeri ise 42,2 ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde kaydedildi. Bu bölgeyi Kuzeydoğu Anadolu ve Batı Karadeniz bölgeleri izledi.
Topluma Katılım Bileşeni:
Topluma katılım bileşeni, 2024 yılı için 12,5 olarak hesaplanırken, bu bileşen gönüllü faaliyetler, çocuk-torun bakımı, siyasi hayata katılım gibi sosyal katılım göstergelerini kapsıyor. Türkiye’nin genel topluma katılım endeksi, AB ortalamasından daha düşük ancak, 5 AB ülkesini geride bırakmayı başardı. En yüksek endeks değeri ise İstanbul’da, 17,0 ile kaydedildi. İstanbul’u Batı Marmara ve Ortadoğu Anadolu bölgeleri takip etti. Cinsiyet temelli incelendiğinde, kadınların topluma katılım endeksi erkeklere kıyasla daha yüksek bulunmuştur.
Bağımsız, Sağlıklı ve Güvenli Yaşam Bileşeni:
Bağımsız, sağlıklı ve güvenli yaşam bileşeni, 2024 yılı için 65,0 olarak hesaplanırken, bu bileşen fiziksel egzersiz, sağlık ve diş bakımına erişim gibi unsurları içeriyor. Türkiye’nin bağımsız, sağlıklı ve güvenli yaşam bileşeni endeksi AB ülkelerinin ortalamasının altında kalmasına rağmen, 5 AB ülkesini geride bırakmıştır. Bu bileşenin en yüksek olduğu bölge ise 68,1 ile Ege Bölgesi oldu.
Aktif Yaşlanma İçin Kapasite ve Elverişli Ortam Bileşeni:
Aktif yaşlanma için kapasite ve elverişli ortam bileşeni endeksi 2024 yılı itibarıyla 46,1 olarak hesaplanmıştır. Bu bileşen, zihinsel sağlık, bilişim ve iletişim teknolojilerine erişim gibi faktörleri içeriyor. Türkiye’nin bu bileşendeki endeksi, AB ortalamasının altında olmakla birlikte, Romanya’yı geride bırakmayı başarmıştır. En yüksek endeks değerine sahip bölge ise 51,1 ile Doğu Marmara Bölgesi oldu.
Haber Merkezi