Sosyal koruma yardımlarında en büyük payı, 1 trilyon 175 milyar 190 milyon TL ile emekli ve yaşlılara yapılan harcamalar oluşturdu. Bu harcamayı, 809 milyar 343 milyon TL ile hastalık ve sağlık bakımı harcamaları takip etti. Emekli ve yaşlılara yapılan harcamalar, sosyal koruma yardımlarının %44,4’ünü oluşturdu.
2023 yılı itibarıyla sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı %10,1 olarak hesaplandı. Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise %10,0 olarak gerçekleşti.Sosyal koruma yardımlarının %13,3’ü şartlı olarak verildi. Şartlı yardımlar arasında en büyük payı %51,2 ile aile ve çocuk yardımları oluşturdu. Bunu %17,7 ile engelli ve malul yardımları, %13,4 ile hastalık ve sağlık bakımı yardımları izledi.
Sosyal koruma yardımlarının %63,0’ı nakdi olarak sağlandı. Nakdi yardımlar arasında ise en büyük payı, %70,1 ile emekli ve yaşlılara yapılan yardımlar aldı. Dul ve yetim yardımları %15,4, aile ve çocuk yardımları ise %5,4 ile takip etti. Sosyal koruma gelirlerinin %39,6’sı devlet katkıları, %29,7’si işveren sosyal katkıları ve %23,9’u koruma kapsamındaki bireyler tarafından yapılan sosyal katkılardan sağlandı.
Sosyal koruma kapsamında maaş alan kişi sayısı 2023 yılında 16 milyon 893 bin kişiye yükseldi. 2022’de bu sayı 14 milyon 851 bin idi, yani bir yıl içinde %13,8’lik bir artış yaşandı. Ayrıca, sosyal koruma kapsamında maaş yardımı alan kişi sayısı 2023’te 17 milyon 719 bine çıkarken, 2022 yılında bu sayı 15 milyon 630 bin idi. Bu veriler, sosyal koruma sisteminin ülke ekonomisi üzerindeki önemli etkisini ve toplumsal güvenliği sağlama amacındaki büyüklüğünü bir kez daha gözler önüne seriyor.
Ağustos Gerçe