Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) verilerini yayımlayarak, yaşlı nüfusun yaşam kalitesinin artırılmasına yönelik gerekli politikaların önemine dikkat çekti. Türkiye, hızla artan yaşlı nüfus oranı ve demografik dönüşüm sürecindeki değişimler göz önünde bulundurularak, aktif yaşlanma için geliştirilmesi gereken stratejilere odaklanmakta.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin Aktif Yaşlanma Endeksi genel değeri 29,7 olarak belirlendi. Bu, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik sağlık, toplumsal katılım, istihdam ve bağımsız yaşama koşullarını ölçen endeksin Türkiye’deki mevcut durumunu yansıtmaktadır.
Yaşlı Nüfusun Artışı ve Etkileri:
Türkiye, son yıllarda hızla artan yaşlı nüfusu ile karşı karşıya. 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfus, 2019 yılında 7,5 milyonken, 2024 yılı itibarıyla 9,1 milyona ulaştı. Bu dönemde yaşlı nüfus oranı da %10,6’ya yükseldi. Yaşlı nüfus oranının 2030 yılında %13,5, 2040 yılında %17,9, 2060 yılında ise %27,0’a çıkması öngörülüyor.
Aktif Yaşlanma Endeksi Bileşenleri:
Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE), dört ana bileşen üzerine hesaplanmaktadır:
- İstihdam: Yaşlı bireylerin istihdama katılabilme düzeyi
- Toplumsal Katılım: Yaşlı bireylerin toplumla etkileşimde bulunma düzeyi
- Bağımsız ve Sağlıklı Yaşam: Yaşlı bireylerin sağlıklı ve güvenli bir yaşam sürebilme kapasitesi
- Kapasiteler ve Elverişli Ortam: Yaşlı bireylerin aktif yaşlanma için gerekli kapasite ve ortam koşullarına sahip olma düzeyi
2024 AYE Sonuçları:
Türkiye’nin 2024 yılı için genel AYE değeri 29,7 iken, en yüksek değer 33,3 ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde kaydedildi. Bu bölgeyi 31,9 ile Batı Marmara ve 30,8 ile Kuzeydoğu Anadolu bölgeleri takip etti. Öte yandan, en düşük AYE değeri ise 26,9 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde görüldü.
Cinsiyet Temelli Farklar:
Endeks değerleri cinsiyet bazında da farklılık göstermektedir. Erkeklerde Türkiye’nin AYE değeri 34,5, kadınlarda ise 25,3 olarak hesaplanmıştır. Bu, yaşlı erkeklerin aktif yaşlanma açısından daha yüksek bir düzeye sahip olduğunu göstermektedir.
AB Üye Ülkeleri ile Karşılaştırma:
TÜİK verilerine göre, AB üye ülkelerinin genel AYE ortalaması 36,8 olarak hesaplanmıştır. Türkiye’nin genel AYE değeri ise AB ortalamasının altında kalmıştır. İsveç (47,8), Hollanda (43,7) ve Danimarka (43,3) en yüksek AYE değerlerine sahip ülkeler arasında yer alırken, Yunanistan, Hırvatistan ve Romanya ise en düşük değerlere sahip ülkeler olarak öne çıkmaktadır.
Haber Merkezi