Aksaray’ın dikkat çeken ören yerleri arasında yer alan Acemhöyük Aksaray’ın 13 kilometre kuzeybatında yer alıyor. Yeşilova kasabası sınırları içerisine yer alan Acemhöyük oval biçimde olmasıyla dikkat çekiyor.
Anadolu’nun en büyük höyükleri arasında yer alan acem höyük yapılan arkeolojik kazılarla birlikte M.Ö. 300 yıllardan itibaren iskan edildiği saptanıyor.
En parlak dönmenin Asur ticaret kolonileri Çağında yani M.Ö. 1899 yıllarda yaşadığı kaydedilen höyükte şehrin o zamanki isimi kesin olarak bilinmiyor. Acemhöyük yerli ve yabancı bilim adamları tarafından Puruşhanda olduğu düşünülüyor.
Acem höyükte koloni çağında aşağı şehirde yoğun yerleşimin olduğunu saptanırken Anadolu’nun önemli krallıklarından birinin merkezi haline dönüşmüştür.
Erken Helenistik ve Roma dönemlerinden yeniden yerleşim yaşanan höyükte M.S. 3. Yüzyılında başlarında atlanıyor. İran Azerbaycan Hoy kentinden gelen 3 oba höyük eteklerine yerleşerek Yeşilova kasabasının oluşmasına sebebiyet vermiştir.
Kentin en parlak döneminde III. katta açığa çıkarılmış olan iki saray yapısı acem höyük için değil Anadolu mimari tarihi açısında önemli bir bulgu olarak görülüyor.
Acem höyüğün güneyinde yer alan Sarıkaya sarayı kuzeybatısındaki hatipler sarayı olarak isimlendirdiği görülüyor.
Fatma Altınok