Nöbetçi Eczaneler
Dizlerimiz sessizce yaşlandığında
Prof. Dr. Yunus Güzel – Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Aksaray Özel İnova Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yunus Güzel, Diz ağrıları, kireçlenmeler, bu kireçlenmeler neden olur? Tedavisi için neler yapmalıyız gibi sorularına cevap bulabileceğimiz yazısını hazırladı.
Sabah yataktan kalktığınızda ilk adımda dizinizde bir sertlik hissediyorsanız…
Merdiven çıkarken bacağınızı zor kaldırıyorsanız…
O çok sevdiğiniz yürüyüşler artık keyif değil külfet haline geldiyse…
Bilin ki dizleriniz size bir şey anlatmaya çalışıyor.
Her gün binlerce kez bükülen, yük taşıyan, hareketimizi sağlayan bu müthiş yapı, zamanla yıpranıyor. Tıpkı yıllarca kullanılan bir menteşe gibi. Ama dizimiz öyle bir mekanizma ki, uzun yıllar sessizce çalışıyor. Ta ki artık dayanamaz hâle gelinceye kadar…
Kireçlenme Ne Demek?
Halk arasında “kireçlenme” dediğimiz şeyin tıptaki adı osteoartrit. Bu, diz eklemini kaplayan kıkırdak dokunun zamanla aşınıp incelmesiyle oluşan bir hastalık. Kıkırdak, kemiklerin birbirine sürtünmesini engelleyen kaygan ve elastik bir dokudur. Ne yazık ki zamanla bu yapı bozulduğunda, kemikler adeta üst üste binmeye başlar. Bu da ağrının, şişliğin ve hareket kısıtlılığının başlaması anlamına gelir.
Neden Olur?
Kireçlenmenin en önemli nedenleri şunlardır:
İleri yaş – Zaman her yapıyı eskitir, dizlerimizi de.
Fazla kilo – Her fazla kilo, diz eklemine 3-4 kat daha fazla yük bindirir.
Geçirilmiş travmalar – Önceki diz yaralanmaları kireçlenmeyi hızlandırabilir.
Hareketsiz yaşam – Hareket, eklemler için hayat kaynağıdır.
Genetik faktörler – Ailesinde diz kireçlenmesi olanlarda risk daha fazladır.
Nasıl Anlarız?
Diz kireçlenmesi sinsice ilerler. İlk başta “ufak tefek ağrılar” olarak hissedilir. Zamanla bu ağrılar daha sık, daha şiddetli hale gelir. Dizde sertlik, özellikle sabahları ilk kalkışta, en belirgin belirtilerden biridir. İleri evrelerde dizde şekil bozuklukları ve yürümede belirgin zorluklar oluşabilir.
Ne Yapmalı?
Erken tanı çok önemli. Ağrıyı ihmal etmeyin.
Kilonuzu kontrol altında tutun. 5 kilo vermek bile dizinizin yükünü ciddi azaltır.
Egzersiz yapın. Özellikle yüzme, yürüyüş ve diz çevresi kasları güçlendiren egzersizler çok yararlıdır.
Dizleri koruyun. Diz çökmekten, uzun süre merdiven inip çıkmaktan, çömelerek yapılan işlerden kaçının.
Destek alın. Gerekirse baston ya da dizlik gibi yardımcı ekipmanlarla yükü azaltın.
Peki Ameliyat?
Hastalık ilerlediğinde, kıkırdak tamamen yok olduğunda ve hastanın yaşam kalitesi ciddi anlamda düştüğünde diz protezi ameliyatı gündeme gelir. Modern cerrahi yöntemlerle yapılan protez ameliyatları sayesinde, hastalar ağrısız ve hareketli bir yaşama kavuşabiliyor. Ancak her zaman önceliğimiz ameliyatsız yollarla hastayı sağlıklı tutmaktır.
Son Söz
Unutmayın, dizleriniz size sessizce konuşur. Yıllar boyunca sizi taşıyan bu yapıları, zamanında fark ederek koruyabilirsiniz.
Onları ancak sustuklarında değil, konuşmaya başladıklarında dinlemeliyiz.
Küçük bir ağrıyı ihmal etmek, ileride büyük bir ameliyatla sonuçlanabilir.
O yüzden siz siz olun, dizlerinize kulak verin.
Çünkü iyi bir yaşam, sağlam adımlarla başlar.
*Haber Merkezi