Yeni yıldan itibaren tütün ve alkol fiyatlarında yeni ÖTV artışları yaşanacak. 6 aylık ÜFE artışıyla aynı oranda artan ÖTV oranıyla, üreticiler maliyete bakmadan satsa bile en ucuz sigaranın 51,5 liradan satılması bekleniyor. Ancak artan maliyet dikkate alındığında en ucuz sigaranın fiyatı 60 TL ile 65 TL arasında değişecek.
Kanuna göre tütün ve alkole ilişkin ÖTV tutarları altı ayda bir olmak kaydıyla Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranında artırılıyor. ÜFE Temmuz ayından bu yana %14 arttı ve yılın son altı ayında en az %16 artması bekleniyor. Yeni yılda paket başına alınacak asgari ÖTV oranı 25,78 liraya, maktu vergi ise 1,28 liraya çıkacak. Bu kapsamda bir paket sigaradan alınmış olan ÖTV en az 27 lira 6 kuruş oluyor. Tütün vergisinin bir şartı daha var. Satış fiyatının %63’ünden az olamaz. Dolayısıyla sigaranın ÖTV’si 42,96 lira oluyor.
Yüzde 20’ye çıkan katma değer vergisi de hesaba katılıyor. Bu durumda bir paket sigaranın satıcılarda en az 51,5 liradan satılması gerekiyor. Şu anda piyasadaki en ucuz sigara 45 liradan satılıyor. Tabii buna sigaranın maliyetini de eklerseniz 60-65 liranın üzerine çıkar.
“70 milyar lira vergi kaybı”
Şu anda piyasadaki en ucuz sigaranın fiyatı 45 lira. Bu artış insanların, özellikle de düşük gelirli grupların yasa dışı alkol ve tütün tüketimine yol açmıştır.
Geçtiğimiz haziran ayında tütün üretimi yapan şirketler ortak bir açıklama yapmış ve Türkiye sigara pazarının yüzde 28’inin kaçak olduğunu duyurmuştu. Bu vergi kaçakçılığına bağlı olarak devletin vergi kaybı durumunun ise 70 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor.
Sigara üreticileri yine vergi ve maliyete bağlı sigara fiyatlarındaki artışların kârlılıklarını giderek artırdığını söylüyor. Sigaradaki vergi yükü oranı %82,5’tir. Tüm vergi değişiklikleri, kayıp ve hırsızlığın yanı sıra tüketicileri de doğrudan etkiler. Tütün ürünlerinin enflasyona etkisi ise yüzde 3,5 olarak hesaplanıyor.
“Ürün ne kadar ucuzsa etkisi de o kadar büyük olur”
Sigaradaki yüzde 82,5’lik vergi oranının dışında ergi rejimi, üreticilerin 1 lira maliyet artışını 7,5 liralık fiyat artışıyla dengelemesini zorunlu kılıyor. Bir diğer önemli konu ise ÖTV artışıyla birlikte vergi miktarının da her zaman artmasıdır. Sahte ve kaçak sigaraya başvuranlar genellikle orta ve alt sınıf tüketicilerdir. Dolayısıyla bu segment sabit fiyatlar ve minimum sabit fiyatlar nedeniyle fiyat artışlarına maruz kalmaktadır.
Başka bir deyişle, sabit fiyatlardaki ve minimum sabit fiyatlardaki artışlar, pahalı sigaralara göre ucuz ürünler üzerinde daha fazla etki yapmaktadır. Nispeten ucuz olan sigaraların fiyat artışları nedeniyle çok daha pahalı hale gelmesi nedeniyle bu artışın satın alma gücü olmayan insanların cüzdanlarını da etkilediği söyleniyor. *Haber Merkezi