Nöbetçi Eczaneler
1924 yılında Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla Aksaray’da kurulan Azmi Milli Un Fabrikası sapasağlam hala ayakta durmaya devam ediyor.
Azmi Milli Un Fabrikası’nı mutlaka herkesin görmesi gerektiğini dile getiren Belediye Başkanı Dinçer, “Tarihi yapılarımıza sahip çıkarak gelecek nesillere taşıma çabamızı sürdüreceğiz.” dedi.
Aksaray halkı tarafından imece usulü toplanan paralarla yapılan ve ülkenin zor zamanlarında un üretimini hiç aksatmayan Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk un fabrikası olan Azmi Milli Un Fabrikası, yıllara meydan okuyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılında hala sapasağlam ayakta olan ve Aksaray’da tarihi yansıtan Azmi Milli Fabrikası Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatları ile 1924 yılında kuruldu.
Belediye Başkanı Dr. Evren Dinçer, “Azmi Milli, Türkiye Cumhuriyetinin ilk un fabrikasıdır. İki taşlı bir kara değirmen ile köylünün buğdayını kıran, öğüten ve ununu üreten aynı zamanda elektrik üretimi ve dağıtımı ile soğuk hava depoculuğu yapan fabrikamız, hâlâ sapasağlam ayakta, her şeyiyle orijinal ve çalışır vaziyette. Cumhuriyetimizin 100. Yılında kısıtlı imkânlarla böylesine güzel bir eseri şehrimize kazandıran başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ederim” dedi.
Tarih şehri Aksaray’da Cumhuriyet döneminin en nadide eserlerinden olan Azmi Milli Un Fabrikası’nın hala ilk günkü heybetiyle ayakta olduğunu ifade eden Belediye Başkanı Dr. Evren Dinçer, “Bu vatanın evlatları için uzun yıllar görevini ifa eden fabrikamız şehrimizin şeref madalyası niteliğinde müze olarak sorumluluğunu sürdürüyor. Bu milletin azmini, gayretini en iyi gösteren yapılardan biri olan Azmi Milli müzemizi mutlaka herkes görmeli. Bu şiarda tarihi yapılarımıza sahip çıkarak gelecek nesillere taşıma çabamızı sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
Milletin azmi anlamına gelen Azmi Milli ismiyle genç Türkiye Cumhuriyeti bundan 99 yıl önce 1924 tarihinde tanıştı. Orta Anadolu da bozkırın ortasında Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulan Azmi Milli Un Fabrikası genç Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk fabrikaları arasında yer alıyor.
Neredeyse Cumhuriyetle yaşıt olan fabrika adeta övünç nişanesi gibi ilk günkü gibi ayakta durmayı başarıyor. Fabrika içerisinde bulunan makinalar hala çalışır durumda. Günümüze kadar sapasağlam ayakta kalmayı başarmış nadide bir eser.
Sanayileşmenin teşviki maksadıyla İzmir İktisat Kongresinde alınan kararla Aksaray halkının imece usulü topladığı paralarla kurulan fabrika, Başkent Ankara’ya yakın bir mesafede Anadolu’nun tam ortasında Aksaray’da faaliyete geçti.
Bu süreçte Kızılay, Genel Kurmay Başkanlığı, Ankara Halk Ekmek Fabrikası’na un üreten fabrika sonraki yıllarda Mamasın Barajı’nda kurulan Cumhuriyet’in ilk hidroelektrik santrali, Azmi Milli’nin elektrik ihtiyacını karşıladı. Azmi Milli’den artan elektrik gücü ise Aksaray’ın aydınlatılmasında kullanıldı.
Azmi Milli Un Fabrikası Tarih serüveninde 1997 yılına kadar üretimine devam ederken sonraki yıllarda tarihe ışık tutan bir müze olarak görevini ifa etmeyi sürdürüyor. Haftanın 6 günü ziyarete açık olan müzede ziyaretçiler sadece eski bir fabrikaya değil o yıllardan günümüze denk gelmeyi başarmış. Fabrikanın arşiv kayıtlarını da görme şansına sahipler. İtinayla tutulmuş dönemin çalışan personellerinin kayıtları, İnci gibi yazılarla sevkiyat kayıtları tarih araştırmacıları içinde nadide bir çalışma alanı oluşturuyor.
Haber: Fatma Altınok