Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dönemsel gayrisafi yurt içi hasıla, IV. çeyreğinin 2023 yılı Ekim-Aralık ve yıllık oranlarını açıkladı. TÜİK raporuna göre gayrisafi yurt içi hasıla 2023 yılınsa yüzde 4,5 oranında arttı.
Gayrisafi yurt içi hasıla üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık zincirlenmiş hacim endeksi olarak 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,5 arttı. 2023 yılında üretim yöntemine göre cari fiyatlarla bir önceki yıla göre yüzde 75,0 artarak 26 trilyon 276 milyar 307 milyon TL olduğu görüldü.
2023 yılında kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla cari fiyatlarla 307 bin 952 TL, ABD doları cinsinden 13 bin 110 olduğu hesaplandı.
Gayrisafi yurt içi hasılayı oluşturan faaliyetlere bakıldığında durum, 2023 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 9,0, inşaat yüzde 7,8, hizmetler yüzde 6,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 4,6, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %3,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,7, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 1,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 1,2 ve sanayi yüzde 0,8 artarken tarım sektörü ise yüzde 0,2 azaldığı görüldü.
Gayrisafi yurt içi hasıla 2023 yılının dördüncü çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde4,0 arttığı hesaplandı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,0 arttı. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde takvim etkisinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla zincirlenmiş hacim endeksi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4,0 arttığı hesaplandı.
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini incelendiğinde, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 75,9 artarak 8 trilyon 431 milyar 375 milyon TL olurken ABD doları bazında 304 milyar 402 milyon oldu.
2023 yılında bir önceki yıl yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 12,8 artarken hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 59,1 olarak hesaplandı.
2023 yılının dördüncü çeyreğinde yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9,3 artarken devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1,7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,7 arttığı görüldü.
2023 yılında zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 2,7 azalırken ithalatı yüzde 11,7 arttığı hesaplandı. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde mal ve hizmet ihracatı, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,2, ithalatı ise yüzde 2,7 arttığı görüldü.
2023 yılında işgücü ödemeleri bir önceki yıla göre yüzde 116,0 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 49,2 arttığı görüldü. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde ise durum, işgücü ödemeleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 107,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 55,0 arttığı hesaplandı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı ise geçen yıl yüzde 26,3 iken bu oran 2023 yılında yüzde 32,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 53,7 iken yüzde 46,3 olarak gerçekleşti.
Haber: Avni Kuru